பாரம்பரிய இசையின் நீடித்த கலை: ஒரு உலகளாவிய ஆய்வு

பாரம்பரிய இசை, பெரும்பாலும் நாட்டுப்புற இசை அல்லது உலக இசை என்று அழைக்கப்படுகிறது, இது மனித கலாச்சார பாரம்பரியத்தின் ஒரு முக்கிய பகுதியாகும். இது கதைசொல்லல், வரலாற்றுப் பாதுகாப்பு மற்றும் சமூக அடையாளத்தை வெளிப்படுத்துவதற்கான ஒரு சக்திவாய்ந்த ஊடகமாக செயல்படுகிறது. பிரபலமான இசையைப் போலல்லாமல், இது அடிக்கடி மாறிவரும் போக்குகளுக்கு ஏற்ப உருவாகிறது மற்றும் தன்னை மாற்றிக்கொள்கிறது, பாரம்பரிய இசை தலைமுறைகளாக அதன் முக்கிய கூறுகளைப் பராமரிக்கிறது, கடந்த காலத்துடனான ஒரு உயிருள்ள இணைப்பாகச் செயல்படுகிறது.

பாரம்பரிய இசையை வரையறுத்தல்: ஒரு எளிய வரையறைக்கு அப்பால்

"பாரம்பரிய இசை" என்பதை துல்லியமாக வரையறுப்பது சவாலானது, ஏனெனில் அதன் பண்புகள் கலாச்சாரங்கள் மற்றும் பிராந்தியங்களுக்கு இடையில் கணிசமாக வேறுபடலாம். இருப்பினும், சில பொதுவான கூறுகள் உலகெங்கிலும் உள்ள பல்வேறு வகையான பாரம்பரிய இசையை ஒன்றிணைக்கின்றன:

• வாய்வழிப் பரம்பரை: பாரம்பரியமாக, இந்த இசை எழுதப்பட்ட குறியீடுகளைக் காட்டிலும், வாய்வழி மரபு வழியாக தலைமுறைகளுக்கு அனுப்பப்படுகிறது. இந்த பரவல் செயல்முறை காலப்போக்கில் நுட்பமான மாறுபாடுகளுக்கும் தழுவல்களுக்கும் அனுமதிக்கிறது, இது சமூகத்தின் வளர்ந்து வரும் அனுபவங்களைப் பிரதிபலிக்கிறது.
• கலாச்சார முக்கியத்துவம்: பாரம்பரிய இசை ஒரு சமூகத்தின் கலாச்சார கட்டமைப்பில் ஆழமாகப் பதிந்துள்ளது. இது பெரும்பாலும் சடங்குகள், விழாக்கள், திருவிழாக்கள் மற்றும் பிற முக்கிய சமூக நிகழ்வுகளுடன் இணைந்து வருகிறது. இது வெறும் பொழுதுபோக்கை விட மேலானது; இது சமூக வாழ்வின் ஒருங்கிணைந்த பகுதியாகும்.
• குறிப்பிட்ட இசைக்கருவிகள்: பல கலாச்சாரங்கள் தங்கள் பாரம்பரிய இசையுடன் நெருங்கிய தொடர்புடைய தனித்துவமான கருவிகளைக் கொண்டுள்ளன. இந்த கருவிகள் பெரும்பாலும் உள்நாட்டில் கிடைக்கும் பொருட்களிலிருந்து வடிவமைக்கப்படுகின்றன மற்றும் அவற்றின் சொந்த தனித்துவமான ஒலி மற்றும் வாசிக்கும் நுட்பங்களைக் கொண்டுள்ளன.
• தனித்துவமான இசை வடிவங்கள்: பாரம்பரிய இசை பெரும்பாலும் ஒரு குறிப்பிட்ட பிராந்தியம் அல்லது சமூகத்தின் சிறப்பியல்பு கொண்ட குறிப்பிட்ட மெல்லிசை கட்டமைப்புகள், தாள வடிவங்கள் மற்றும் குரல் பாணிகளைக் கொண்டுள்ளது. இந்த வடிவங்கள் எளிய, மீண்டும் மீண்டும் வரும் மெல்லிசைகள் முதல் சிக்கலான, மேம்படுத்தப்பட்ட துண்டுகள் வரை இருக்கலாம்.

ஒலியின் உலகம்: பல்வேறு இசை மரபுகளை ஆராய்தல்

உலகம் இசை மரபுகளின் ஒரு துடிப்பான பன்முகத்தன்மை கொண்டது, ஒவ்வொன்றும் அதன் தனித்துவமான தன்மை மற்றும் வரலாற்றைக் கொண்டுள்ளது. இந்த கலை வடிவத்தின் நம்பமுடியாத பன்முகத்தன்மையை எடுத்துக்காட்டும் சில உதாரணங்கள் இங்கே:

1. செல்டிக் இசை (அயர்லாந்து, ஸ்காட்லாந்து, வேல்ஸ், பிரிட்டானி)

செல்டிக் இசை அதன் சிக்கலான மெல்லிசைகளால் வகைப்படுத்தப்படுகிறது, இது ஃபிடில், புல்லாங்குழல், டின் விஸில் மற்றும் பேக்பைப்ஸ் போன்ற கருவிகளில் வாசிக்கப்படுகிறது. இது அடிக்கடி நடனங்கள் மற்றும் கதைசொல்லலுடன் இணைந்து வருகிறது, மேலும் அதன் செல்வாக்கை சமகால இசையின் பல்வேறு வகைகளில் கேட்கலாம்.

உதாரணம்: பாரம்பரிய ஐரிஷ் பாலாட்களின் மனதை வருடும் மெல்லிசைகள், பெரும்பாலும் காதல், இழப்பு மற்றும் கிளர்ச்சிக் கதைகளை விவரிக்கின்றன.

2. ஃபிளமெங்கோ (ஸ்பெயின்)

ஃபிளமெங்கோ என்பது பாடுதல், கிட்டார் வாசித்தல், நடனம் மற்றும் கைதட்டல் (பால்மாஸ்) ஆகியவற்றை இணைக்கும் ஒரு உணர்ச்சிப்பூர்வமான மற்றும் வெளிப்பாடான கலை வடிவமாகும். இது ஸ்பெயினின் அண்டலூசியப் பகுதியில் ஆழமாக வேரூன்றியுள்ளது மற்றும் ரோமானி, அரபு மற்றும் யூத மரபுகள் உட்பட அப்பகுதியின் பல்வேறு கலாச்சார தாக்கங்களைப் பிரதிபலிக்கிறது.

உதாரணம்: ஒரு பாரம்பரிய ஃபிளமெங்கோ நிகழ்ச்சியை வகைப்படுத்தும் தீவிரமான குரல் வெளிப்பாடு (கேண்டே), சிக்கலான கிட்டார் வேலைப்பாடு (டோக்) மற்றும் மயக்கும் நடனம் (பைலே).

3. இந்துஸ்தானி பாரம்பரிய இசை (இந்தியா)

இந்துஸ்தானி பாரம்பரிய இசை என்பது ஒரு மிகவும் வளர்ந்த மற்றும் அதிநவீன இசை மரபாகும், இது மேம்படுத்துதல் மற்றும் அலங்காரத்திற்கு முக்கியத்துவம் அளிக்கிறது. இது அதன் சிக்கலான மெல்லிசை கட்டமைப்புகள் (இராகங்கள்) மற்றும் தாள சுழற்சிகள் (தாளங்கள்) ஆகியவற்றால் வகைப்படுத்தப்படுகிறது மற்றும் பொதுவாக சிதார், சரோட், தபேலா மற்றும் தம்புரா போன்ற கருவிகளில் மிகவும் திறமையான இசைக்கலைஞர்களால் நிகழ்த்தப்படுகிறது.

உதாரணம்: ஒரு புகழ்பெற்ற சிதார் கலைஞர் ஒரு இராகத்தில் செய்யும் நீண்ட மேம்பாடு, இசையின் நுட்பமான நுணுக்கங்களையும் உணர்ச்சி ஆழத்தையும் வெளிப்படுத்துகிறது.

4. கேமலான் (இந்தோனேசியா)

கேமலான் என்பது ஒரு பாரம்பரிய இந்தோனேசிய இசைக் குழுவாகும், இது மெட்டலோஃபோன்கள், கோங்குகள் மற்றும் டிரம்ஸ் உள்ளிட்ட பல்வேறு தாளக் கருவிகளைக் கொண்டுள்ளது. இந்த இசை பெரும்பாலும் நடனங்கள், நாடக நிகழ்ச்சிகள் மற்றும் மத விழாக்களுக்கு துணையாகப் பயன்படுத்தப்படுகிறது.

உதாரணம்: ஒரு ஜாவானிய கேமலான் இசைக்குழுவின் மயக்கும் ஒலி, அதன் மினுமினுக்கும் மெட்டலோஃபோன்கள் மற்றும் சிக்கலான தாள வடிவங்களுடன்.

5. பழங்குடியினர் இசை (ஆஸ்திரேலியா)

பழங்குடியினர் இசை ஆஸ்திரேலியாவின் பழங்குடி மக்களின் நிலம் மற்றும் ஆன்மீகத்துடன் ஆழமாக இணைக்கப்பட்டுள்ளது. இது பெரும்பாலும் டிட்ஜெரிடூ, ஒரு பொந்தான மரக்கிளையிலிருந்து செய்யப்பட்ட ஒரு தனித்துவமான காற்றுக் கருவி, அத்துடன் கிளாப்ஸ்டிக்ஸ் மற்றும் குரல் ஒலிகளையும் கொண்டுள்ளது. இந்த இசை கதைகளைச் சொல்லவும், அறிவைப் பரப்பவும், மூதாதையர் ஆவிகளுடன் தொடர்பு கொள்ளவும் பயன்படுகிறது.

உதாரணம்: டிட்ஜெரிடூவின் ரீங்காரமிடும் ஒலி, மந்திரம் மற்றும் தாள கைதட்டலுடன் இணைந்து, ஒரு சக்திவாய்ந்த மற்றும் உணர்வைத் தூண்டும் சூழ்நிலையை உருவாக்குகிறது.

6. ஆண்டியன் இசை (தென் அமெரிக்கா)

தென் அமெரிக்காவின் ஆண்டிஸ் பகுதியிலிருந்து உருவான ஆண்டியன் இசை, பெரும்பாலும் கியூனா (புல்லாங்குழல்), ஜம்போனா (பான்பைப்புகள்) மற்றும் சரங்கோ (சிறிய லூட்) போன்ற கருவிகளைப் பயன்படுத்துகிறது. மெல்லிசைகள் அடிக்கடி மலைப்பாங்கான நிலப்பரப்பையும் பழங்குடி மக்களின் கலாச்சார பாரம்பரியத்தையும் பிரதிபலிக்கின்றன.

உதாரணம்: ஆண்டிஸ் மலைகளில் எதிரொலிக்கும் பான்பைப்புகளின் சோகமான மற்றும் உயரும் ஒலிகள்.

7. ஜப்பானின் பாரம்பரிய இசை

ஜப்பானிய பாரம்பரிய இசையானது ககாகு (பண்டைய அரசவை இசை), நோ (பாரம்பரிய இசை நாடகம்) மற்றும் நாட்டுப்புறப் பாடல்கள் உள்ளிட்ட பல்வேறு வடிவங்களை உள்ளடக்கியது. கோட்டோ (சிதார் வகை), ஷாமிசென் (லூட்) மற்றும் ஷகுஹாச்சி (மூங்கில் புல்லாங்குழல்) போன்ற கருவிகள் குறிப்பிடத்தக்க பங்கைக் கொண்டுள்ளன.

உதாரணம்: ஒரு கோட்டோ நிகழ்ச்சியின் அமைதியான மற்றும் நேர்த்தியான ஒலிகள், பாரம்பரிய ஜப்பானிய தோட்டங்கள் மற்றும் விழாக்களைப் பற்றிய படங்களை நினைவுபடுத்துகின்றன.

பாரம்பரிய இசையின் பரிணாமம்: தழுவல் மற்றும் மாற்றம்

பாரம்பரிய இசை பெரும்பாலும் கடந்த காலத்துடன் தொடர்புடையதாக இருந்தாலும், அது நிலையானது அல்ல. காலப்போக்கில், அது தவிர்க்க முடியாமல் மாறிவரும் சமூக, பொருளாதார மற்றும் தொழில்நுட்ப நிலைமைகளுக்கு ஏற்ப உருவாகிறது மற்றும் தன்னை மாற்றிக்கொள்கிறது. இந்த பரிணாமம் பல வடிவங்களை எடுக்கலாம்:

• பிற வகைகளுடன் இணைவு: பாரம்பரிய இசை பெரும்பாலும் பாப், ராக், ஜாஸ் மற்றும் மின்னணு இசை போன்ற பிற வகைகளுடன் கலந்து, புதிய மற்றும் புதுமையான ஒலிகளை உருவாக்குகிறது. இந்த இணைவு புதிய பார்வையாளர்களை ஈர்க்கவும், சமகால சமூகத்தில் இசையை பொருத்தமானதாக வைத்திருக்கவும் உதவும்.
• தொழில்நுட்பத்தின் செல்வாக்கு: நவீன தொழில்நுட்பம் பாரம்பரிய இசையில் ஆழமான தாக்கத்தை ஏற்படுத்தியுள்ளது. டிஜிட்டல் பதிவு மற்றும் விநியோகம் இசைக்கலைஞர்கள் தங்கள் இசையை உலகளாவிய பார்வையாளர்களுடன் பகிர்ந்து கொள்வதை எளிதாக்கியுள்ளது. எதிர்கால தலைமுறைகளுக்கு அது இழக்கப்படாமல் இருப்பதை உறுதிசெய்ய, பாரம்பரிய இசையைப் பாதுகாக்கவும் காப்பகப்படுத்தவும் தொழில்நுட்பத்தைப் பயன்படுத்தலாம்.
• புத்துயிர் இயக்கங்கள்: சில சமயங்களில், மக்கள் தங்கள் கலாச்சார பாரம்பரியத்தில் அதிக ஆர்வம் காட்டும்போது மற்றும் தங்கள் வேர்களுடன் மீண்டும் இணைய முற்படும்போது பாரம்பரிய இசை ஒரு புத்துயிர் பெறலாம். இந்த புத்துயிர் இயக்கங்கள் பாரம்பரிய இசையைப் பாதுகாக்கவும், இளைய தலைமுறையினரிடையே அதன் பாராட்டுகளை ஊக்குவிக்கவும் உதவும்.

சமகால சமூகத்தில் பாரம்பரிய இசையின் பங்கு

உலகமயமாக்கலின் அழுத்தங்கள் மற்றும் பிரபலமான இசையின் ஆதிக்கம் இருந்தபோதிலும், பாரம்பரிய இசை சமகால சமூகத்தில் ஒரு முக்கிய பங்கைக் கொண்டுள்ளது. இது கலாச்சார அடையாளத்தின் சக்திவாய்ந்த சின்னமாகவும், கலைஞர்களுக்கு உத்வேகம் அளிக்கும் ஆதாரமாகவும், பன்முக கலாச்சார புரிதலை மேம்படுத்துவதற்கான ஒரு வழியாகவும் செயல்படுகிறது.

• கலாச்சார அடையாளத்தைப் பாதுகாத்தல்: பாரம்பரிய இசை ஒரு சமூகம் அல்லது பிராந்தியத்தின் தனித்துவமான கலாச்சார அடையாளத்தைப் பாதுகாக்க உதவுகிறது. இது மதிப்புகள், நம்பிக்கைகள் மற்றும் வரலாற்று கதைகளை ஒரு தலைமுறையிலிருந்து அடுத்த தலைமுறைக்கு கடத்துகிறது.
• படைப்பாற்றலைத் தூண்டுதல்: பாரம்பரிய இசை இசை, நடனம், இலக்கியம் மற்றும் காட்சி கலைகள் உள்ளிட்ட பல்வேறு துறைகளில் உள்ள கலைஞர்களுக்கு உத்வேகத்தின் ஆதாரமாக விளங்குகிறது. அதன் வளமான மெல்லிசைகள், தாளங்கள் மற்றும் பாடல் உள்ளடக்கம் புதிய யோசனைகளையும் கண்ணோட்டங்களையும் தூண்டக்கூடும்.
• பன்முக கலாச்சார புரிதலை ஊக்குவித்தல்: பாரம்பரிய இசை மக்களை வெவ்வேறு கலாச்சாரங்கள் மற்றும் கண்ணோட்டங்களுக்கு வெளிப்படுத்துவதன் மூலம் பன்முக கலாச்சார புரிதலை ஊக்குவிக்க உதவும். இது பன்முகத்தன்மைக்கான பச்சாத்தாபம் மற்றும் மரியாதையை வளர்க்கும், மேலும் வெவ்வேறு பின்னணியைச் சேர்ந்த மக்களிடையே உள்ள தடைகளை உடைக்க உதவும்.

பாதுகாப்பின் முக்கியத்துவம்: நமது இசைப் பாரம்பரியத்தைப் பாதுகாத்தல்

கலாச்சார பன்முகத்தன்மையை பராமரிப்பதற்கும், எதிர்கால சந்ததியினர் இந்த வளமான மற்றும் மதிப்புமிக்க கலை வடிவத்தை அணுகுவதை உறுதி செய்வதற்கும் பாரம்பரிய இசையைப் பாதுகாப்பது மிக முக்கியம். இருப்பினும், உலகமயமாக்கல், நகரமயமாக்கல் மற்றும் பாரம்பரிய வாழ்க்கை முறைகளின் வீழ்ச்சி உள்ளிட்ட பல காரணிகள் பாரம்பரிய இசையின் இருப்பை அச்சுறுத்துகின்றன.

பாரம்பரிய இசையைப் பாதுகாக்க எடுக்கக்கூடிய சில படிகள் இங்கே:

• ஆவணப்படுத்தல் மற்றும் காப்பகப்படுத்தல்: பதிவுகள், படியெடுத்தல் மற்றும் வாய்வழி வரலாறுகள் மூலம் பாரம்பரிய இசையை ஆவணப்படுத்தி காப்பகப்படுத்துவது அவசியம். இந்த ஆவணப்படுத்தல் இசையைப் பாதுகாக்கவும், எதிர்கால தலைமுறைகளுக்குக் கிடைப்பதை உறுதி செய்யவும் உதவும்.
• கல்வி மற்றும் பரவல்: பாரம்பரிய இசை இளைய தலைமுறையினருக்கு அனுப்பப்படுவதை உறுதிசெய்ய பள்ளிகளிலும் சமூகங்களிலும் கற்பிக்கப்பட வேண்டும். முறையான இசைப் பாடங்கள், பட்டறைகள் மற்றும் முறைசாரா கூட்டங்கள் மூலம் இதைச் செய்யலாம்.
• பாரம்பரிய இசைக்கலைஞர்களுக்கான ஆதரவு: பாரம்பரிய இசைக்கலைஞர்களுக்கு தங்கள் இசையை நிகழ்த்த, பதிவு செய்ய மற்றும் கற்பிக்க வாய்ப்புகளை வழங்குவதன் மூலம் அவர்களை ஆதரிப்பது முக்கியம். மானியங்கள், திருவிழாக்கள் மற்றும் பிற ஆதரவு வடிவங்கள் மூலம் இதைச் செய்யலாம்.
• விழிப்புணர்வை ஊக்குவித்தல்: பாரம்பரிய இசையின் முக்கியத்துவம் குறித்த விழிப்புணர்வை ஏற்படுத்துவது அதன் பாதுகாப்பிற்கான ஆதரவை உருவாக்க உதவும். ஊடக பிரச்சாரங்கள், கல்வித் திட்டங்கள் மற்றும் கலாச்சார நிகழ்வுகள் மூலம் இதைச் செய்யலாம்.

வெற்றிகரமான பாதுகாப்பு முயற்சிகளின் எடுத்துக்காட்டுகள்:

• யுனெஸ்கோவின் அருவமான கலாச்சார பாரம்பரிய பட்டியல்கள்: யுனெஸ்கோ தனது பட்டியல்கள் மூலம் பாரம்பரிய இசை உட்பட அருவமான கலாச்சார பாரம்பரியத்தின் பாதுகாப்பை அங்கீகரித்து ஊக்குவிக்கிறது. இந்த அங்கீகாரம் இந்த மரபுகள் குறித்த விழிப்புணர்வை ஏற்படுத்தவும் ஆதரவை உருவாக்கவும் உதவுகிறது.
• தேசிய மற்றும் பிராந்திய இசை காப்பகங்கள்: பல நாடுகள் மற்றும் பிராந்தியங்கள் தங்கள் பாரம்பரிய இசையை சேகரிக்க, பாதுகாக்க மற்றும் ஊக்குவிக்க இசை காப்பகங்களை நிறுவியுள்ளன. இந்த காப்பகங்கள் பெரும்பாலும் ஆராய்ச்சியாளர்கள், இசைக்கலைஞர்கள் மற்றும் பொது மக்களுக்கு பதிவுகள், இசைக்குறிப்புகள் மற்றும் பிற பொருட்களுக்கான அணுகலை வழங்குகின்றன.
• சமூகம் சார்ந்த பாதுகாப்பு திட்டங்கள்: உள்ளூர் சமூகங்கள் பெரும்பாலும் சமூகம் சார்ந்த திட்டங்கள் மூலம் தங்கள் பாரம்பரிய இசையைப் பாதுகாப்பதில் முக்கிய பங்கு வகிக்கின்றன. இந்த திட்டங்களில் இசைப் பாடங்கள், பட்டறைகள், திருவிழாக்கள் மற்றும் பிற செயல்பாடுகள் இருக்கலாம்.

முடிவுரை: பாரம்பரிய இசையின் நீடித்த சக்தி

பாரம்பரிய இசை என்பது பழைய பாடல்கள் மற்றும் மெட்டுகளின் தொகுப்பை விட மேலானது. இது ஒரு சமூகத்தின் கலாச்சார அடையாளம், வரலாறு மற்றும் மதிப்புகளைப் பிரதிபலிக்கும் ஒரு உயிருள்ள, சுவாசிக்கும் கலை வடிவம். இது உத்வேகத்தின் ஆதாரம், যোগাযোগের ஒரு சாதனம் மற்றும் சமூக ஒருங்கிணைப்புக்கான ஒரு சக்திவாய்ந்த சக்தியாகும்.

பாரம்பரிய இசையைப் புரிந்துகொள்வதன் மூலமும், பாராட்டுவதன் மூலமும், பாதுகாப்பதன் மூலமும், அது வரும் தலைமுறைகளுக்கு நமது வாழ்க்கையை வளப்படுத்துவதைத் தொடர நாம் உதவ முடியும். இந்த முக்கிய கலை வடிவத்தை உயிர்ப்புடன் வைத்திருக்க உழைக்கும் இசைக்கலைஞர்கள், கல்வியாளர்கள் மற்றும் அமைப்புகளை நாம் ஆதரிக்க வேண்டும், மேலும் அதன் பாராட்டு மற்றும் புரிதலை ஊக்குவிக்க நாம் அனைவரும் நம் பங்கைச் செய்ய வேண்டும்.

உலகெங்கிலும் உள்ள பாரம்பரிய இசையின் பன்முகத்தன்மையையும் அழகையும் கொண்டாடுவோம், மேலும் நம்மை நமது கடந்த காலத்துடன் இணைக்கவும், நமது நிகழ்காலத்திற்கு ஊக்கமளிக்கவும், நமது எதிர்காலத்தை வடிவமைக்கவும் அதன் நீடித்த சக்தியை அங்கீகரிப்போம்.

மேலும் ஆராய: பாரம்பரிய இசையைக் கண்டறிவதற்கான ஆதாரங்கள்

• ஸ்மித்சோனியன் ஃபோக்வேஸ் ரெக்கார்டிங்ஸ்: உலகெங்கிலும் உள்ள பாரம்பரிய இசையை ஆவணப்படுத்துவதற்கும் பாதுகாப்பதற்கும் அர்ப்பணிக்கப்பட்ட ஒரு இலாப நோக்கற்ற பதிவு லேபிள்.
• பிரிட்டிஷ் நூலக ஒலி காப்பகம்: இங்கிலாந்து மற்றும் அதற்கு அப்பால் உள்ள பாரம்பரிய இசையின் பதிவுகளின் ஒரு பரந்த தொகுப்பு.
• உள்ளூர் கலாச்சார அமைப்புகள்: பல உள்ளூர் கலாச்சார அமைப்புகள் தங்கள் சமூகங்களில் பாரம்பரிய இசையை ஊக்குவித்து பாதுகாக்கின்றன.
• பல்கலைக்கழகங்களில் உள்ள இனஇசையியல் துறைகள்: பல்கலைக்கழக இனஇசையியல் துறைகள் பெரும்பாலும் பல்வேறு கலாச்சாரங்களிலிருந்து வரும் பாரம்பரிய இசை குறித்த ஆராய்ச்சிகளை மேற்கொண்டு படிப்புகளை வழங்குகின்றன.