Nederlands

Ontdek methoden voor waterstofopslag, de uitdagingen en de innovaties voor een duurzame energietoekomst. Een mondiaal overzicht.

Waterstofopslag Begrijpen: Een Uitgebreide Wereldwijde Gids

Waterstof wordt steeds meer erkend als een cruciale energiedrager in de wereldwijde transitie naar een duurzame toekomst. Het potentieel om diverse sectoren, waaronder transport, industrie en energieopwekking, koolstofvrij te maken is aanzienlijk. De grootschalige adoptie van waterstofenergie hangt echter af van de ontwikkeling van efficiënte en kosteneffectieve opslagoplossingen. Deze gids biedt een uitgebreid overzicht van de verschillende methoden voor waterstofopslag, hun uitdagingen en de nieuwste ontwikkelingen die innovatie in dit kritieke veld stimuleren.

Waarom Waterstofopslag Belangrijk Is

Hoewel waterstof overvloedig is, komt het voornamelijk voor in verbindingen zoals water (H2O) of koolwaterstoffen (bijv. methaan, CH4). Het extraheren van pure waterstof vereist energie, en de opslag ervan brengt unieke uitdagingen met zich mee vanwege de lage dichtheid en hoge ontvlambaarheid. Efficiënte opslag is om verschillende redenen cruciaal:

Methoden voor Waterstofopslag

Technologieën voor waterstofopslag kunnen grofweg worden onderverdeeld in fysieke en chemische opslagmethoden. Elke aanpak heeft zijn eigen voor- en nadelen op het gebied van opslagcapaciteit, energie-efficiëntie, kosten en veiligheid.

1. Fysieke Opslag

Fysieke opslag omvat het opslaan van waterstof als gas of vloeistof onder specifieke temperatuur- en drukomstandigheden.

a) Gecomprimeerd Waterstofgas

Opslag van gecomprimeerd waterstofgas houdt in dat waterstof wordt samengeperst tot hoge drukken (doorgaans 350-700 bar, en in sommige toepassingen zelfs tot 1000 bar) en wordt opgeslagen in robuuste drukvaten. Dit is een relatief volwassen technologie met commercieel beschikbare oplossingen.

Voordelen:
Nadelen:
Voorbeelden:

Gecomprimeerde waterstof wordt veel gebruikt in FCEV's. De NEXO FCEV van Hyundai bijvoorbeeld, maakt gebruik van drie hogedruk waterstoftanks met een opslagcapaciteit van 6,33 kg bij 700 bar, wat een bereik van meer dan 600 km oplevert (WLTP-standaard).

b) Vloeibare Waterstof

Opslag van vloeibare waterstof houdt in dat waterstof wordt afgekoeld tot zijn cryogene kookpunt (-253°C) om het tot een vloeistof te condenseren. Dit verhoogt de volumetrische energiedichtheid aanzienlijk in vergelijking met gecomprimeerd gas.

Voordelen:
Nadelen:
Voorbeelden:

Vloeibare waterstof wordt gebruikt in ruimtevaartprogramma's (bijv. NASA's Space Shuttle) en wordt onderzocht voor langeafstandstransporttoepassingen, zoals vliegtuigen en schepen. Airbus ontwikkelt bijvoorbeeld waterstof-aangedreven vliegtuigen die gebruik zullen maken van de opslag van vloeibare waterstof.

2. Chemische Opslag

Chemische opslag omvat het opslaan van waterstof in chemische verbindingen, die waterstof vrijgeven na een reactie met een trigger, zoals warmte of een katalysator.

a) Metaalhydriden

Metaalhydriden zijn verbindingen gevormd door de reactie van waterstof met bepaalde metalen of legeringen. Waterstof wordt opgeslagen in het metaalrooster en kan worden vrijgegeven door het hydride te verwarmen.

Voordelen:
Nadelen:
Voorbeelden:

Lanthaannikkelhydride (LaNi5H6) en magnesiumhydride (MgH2) zijn voorbeelden van metaalhydriden die worden onderzocht voor waterstofopslag. Onderzoek richt zich op het verbeteren van hun waterstofopslagcapaciteit en kinetiek door legering en nanostructurering. Onderzoekers in Japan werken bijvoorbeeld actief aan op MgH2 gebaseerde systemen die zijn aangepast met katalysatoren om hun prestaties te verbeteren.

b) Chemische Hydriden

Chemische hydriden zijn verbindingen die waterstof vrijgeven na reactie met water of een andere reactant. Voorbeelden zijn natriumboorhydride (NaBH4) en ammoniakboraan (NH3BH3).

Voordelen:
Nadelen:
Voorbeelden:

Natriumboorhydride (NaBH4) is gebruikt in sommige brandstofceltoepassingen. Onderzoek richt zich op het ontwikkelen van efficiënte methoden voor het regenereren van verbruikt boorhydride. Ammoniakboraan (NH3BH3) is een ander veelbelovend chemisch hydride, maar de regeneratie ervan blijft een uitdaging. Onderzoekers in Duitsland en de Verenigde Staten onderzoeken verschillende routes voor de efficiënte regeneratie van deze materialen.

c) Vloeibare Organische Waterstofdragers (LOHC's)

LOHC's zijn organische vloeistoffen die waterstof reversibel kunnen binden via hydrogenerings- en dehydrogeneringsreacties. Voorbeelden zijn tolueen/methylcyclohexaan en dibenzyltolueen/perhydro-dibenzyltolueen.

Voordelen:
Nadelen:
Voorbeelden:

Het tolueen/methylcyclohexaan-systeem is een van de meest bestudeerde LOHC's. Waterstof wordt toegevoegd aan tolueen om methylcyclohexaan te vormen, dat kan worden getransporteerd en opgeslagen. Waterstof wordt vervolgens vrijgegeven door methylcyclohexaan terug te dehydrogeneren naar tolueen. Bedrijven in Japan en Duitsland ontwikkelen en implementeren actief op LOHC gebaseerde oplossingen voor waterstofopslag en -transport. Chiyoda Corporation in Japan heeft een wereldwijde waterstofketen gedemonstreerd met haar SPERA Hydrogen™ technologie, gebaseerd op het tolueen/methylcyclohexaan LOHC-systeem, waarmee waterstof van Brunei naar Japan wordt getransporteerd.

3. Materiaalgebaseerde Opslag (Adsorptie)

Deze methode maakt gebruik van materialen met een groot oppervlak, zoals actieve kool, metaal-organische raamwerken (MOF's) en koolstofnanobuisjes, om waterstofmoleculen te adsorberen.

Voordelen:
Nadelen:
Voorbeelden:

Onderzoekers wereldwijd ontwikkelen en karakteriseren actief nieuwe MOF's en andere nanoporeuze materialen voor waterstofopslag. Wetenschappers aan universiteiten en onderzoeksinstituten in de Verenigde Staten, Europa en Azië synthetiseren bijvoorbeeld MOF's met verbeterde waterstofadsorptie-eigenschappen, zoals een groter oppervlak en sterkere interacties met waterstofmoleculen. De zoektocht naar materialen die waterstof effectief kunnen opslaan bij bijna-omgevingstemperaturen en -drukken blijft een belangrijk aandachtspunt.

Uitdagingen en Toekomstige Richtingen in Waterstofopslag

Hoewel er aanzienlijke vooruitgang is geboekt in technologieën voor waterstofopslag, blijven er verschillende uitdagingen bestaan:

Toekomstige onderzoeks- en ontwikkelingsinspanningen zijn gericht op het aanpakken van deze uitdagingen en het ontwikkelen van innovatieve oplossingen voor waterstofopslag. Enkele belangrijke aandachtsgebieden zijn:

Wereldwijde Initiatieven en Investeringen

Overheden en industrieën wereldwijd investeren fors in onderzoek en ontwikkeling op het gebied van waterstofopslag. Voorbeelden zijn:

Conclusie

Waterstofopslag is een kritieke, faciliterende technologie voor de grootschalige adoptie van waterstofenergie. Hoewel er uitdagingen blijven, stimuleren voortdurende onderzoeks- en ontwikkelingsinspanningen innovatie in materiaalkunde, engineering en systeemontwerp. Naarmate waterstoftechnologieën volwassener worden en de kosten dalen, zal waterstofopslag een steeds belangrijkere rol spelen in het koolstofvrij maken van diverse sectoren en het creëren van een duurzame energietoekomst voor de wereld. De sleutel tot het ontsluiten van het volledige potentieel van waterstof ligt in het continue streven naar efficiënte, veilige en kosteneffectieve opslagoplossingen die kunnen voldoen aan de uiteenlopende behoeften van een wereldwijde waterstofeconomie. Internationale samenwerking en kennisdeling zijn essentieel om de vooruitgang op dit vitale gebied te versnellen.